en 5 te Utrecht,
voormalige Hervormde Burgerscholen
De zeer brede gevel, die de noordzijde van het Domplein domineert, is gebouwd
voor twee scholen:
een Hervormde Burgerschool voor jongens en een voor meisjes. Het complex uit 1925,
ontworpen door D.F. Slothouwer,
is nog veel omvangrijker dan de symmetrische gevel doet vermoeden;
tal van bouwdelen
omsluiten een grote, L-vormige speelplaats. Nadien zijn er nog vele verbouwingen
en uitbreidingen geweest,
onder meer voor de vestiging van de Gemeentelijke Muziekschool.
De wat chaotische plattegrond is, zoals op deze plek te verwachten,
te danken aan de eeuwenoude voorgeschiedenis van dit perceel. Het begint met het
Romeinse castellum,
waarvan delen van de
weermuur
in de
kelders en onder de speelplaats
te zien zijn. In de middeleeuwen staat hier een zeer rijk claustraal huis van de Dom:
de Rode Poort.
Daarvan is een muur met een rijke
piscina
bewaard gebleven. De linker helft van het perceel (Domplein 5) hoorde bij
een claustraal huis van Oudmunster.
Later werd het perceel nu eens uitgebreid, dan weer gesplitst.
In 1868 verrijst aan het plein een dan modern woonhuis (rechts op het huidige perceel).
Dat is in 1909 in gebruik als onderwijzerswoning en wordt dan tot klaslokalen verbouwd.
Het hoort bij de achterliggende school, die al in 1860 opgericht was op het binnenterrein,
met de hoofdonderwijzerswoning in
Oudkerkhof 23.
In 1924 volgt de grote kaalslag aan het Domplein: nummer 4 wordt gesloopt, evenals de linker buurpanden
6 en
7.
De bakstenen gevel uit 1925, die de dubbele school omvat, heeft twee
bouwlagen.
Maar in feite heeft deze vleugel er drie. Evenals op de
meeste andere bouwdelen is hier een
plat dak
toegepast. Maar om het beeld te verzachten
is
voorschild
aangebracht, waardoor een
zolderverdieping
ontstaat.
Drie
puntgevels
met
steekkappen
staan boven de brede raampartijen van de klaslokalen, terwijl rechts en links een recht gesloten
risaliet
de ingangen markeert, geflankeerd door met toepasselijke
bouwsculptuur.
Tekst: Jean Penders (10-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
